Hệ thống tính điểm Phân hạng và tính điểm trong cờ vây

Với việc phát minh ra máy tính cá nhân và máy tính cầm tay, việc tính toán một mức điểm cho người chơi dựa trên kết quả các trận đấu của họ đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Các hệ thống đánh giá tính điểm thông thường được sử dụng bao gồm hệ thống đánh giá EloGlicko. Các hệ thống đánh giá tính điểm nói chung đều dự đoán khả năng mà một người chơi sẽ đánh bại một người chơi khác và sử dụng dự đoán này để xếp hạng sức cờ của người chơi.

Hệ số Elo được sử dụng trong cờ vây

Hệ số EloThứ hạng trong cờ vây
29409-dan chuyên nghiệp
28205-dan chuyên nghiệp
27007-dan nghiệp dư hoặc 1-dan chuyên nghiệp.
26006-dan (nghiệp dư)
25005-dan
24004-dan
23003-dan
22002-dan
21001-dan
20001-kyu
19002-kyu
18003-kyu
15006-kyu
100011-kyu
50016-kyu
10020-kyu

Việc bổ sung hệ thống tính điếm Elo của EGF là để nhằm cố gắng thiết lập sự tương ứng phỏng chừng giữa đánh giá tính điểm và các thứ hạng kyu/dan. Điều này được thực hiện bằng cách thay đổi một số thành phần của công thức Elo để đạt được một kết quả gần khớp hơn với bảng liền kề. Xác suất (SE) mà người chơi có xếp hạng thấp hơn, người chơi A, thắng với một người chơi B xếp hạng cao hơn được cho bởi công thức

S E ( A ) = 1 e D / a + 1 {\displaystyle S_{E}(A)={\frac {1}{e^{D/a}+1}}}
  • D là khác biệt về khoảng cách đánh giá tính điểm: R B − R A {\displaystyle R_{B}-R_{A}\,}
  • a thay đổi tùy theo đánh giá ban đầu của người chơi A.

Xác suất người chơi B thẳng được tính bằng

S E ( B ) = 1 − S E ( A ) {\displaystyle S_{E}(B)=1-S_{E}(A)\,}

Đánh giá tính điểm mới của người chơi được tính bằng

R n = R o + K ( S − S E ) {\displaystyle R_{n}=R_{o}+K(S-S_{E})\,}
  • Rn = đánh giá mới
  • Ro = đánh giá cũ
  • S = điểm số (1, 0.5 hoặc 0)
  • SE = điểm số dự kiến
  • K thay đổi tùy theo đánh giá về người chơi

K thay đổi tùy theo đánh giá về người chơi, tuỳ thuộc sự tự tin thấp trong các đánh giá người nghiệp dư (thấp hơn) (biến động cao trong kết quả) hay sự tự tin cao trong đánh giá người chuyên nghiệp (lối chơi ổn định, nhất quán). K bằng 116 ở điểm số 100 và 10 ở điểm số 2700.[6]

Trong hệ thống của EGF, hệ số Elo giành được bởi người chiến thắng gần như bằng với những người bị mất bởi người thua cuộc và số điểm tăng hoặc giảm tối đa là hằng số K (bên trên). Tuy nhiên, có một cơ chế lạm phát nhẹ được xây dựng trong việc điều chỉnh xếp hạng sau mỗi trận đấu để bù đắp cho thực tế là những người mới thi đấu thường có hệ số ELO thấp hơn khi bắt đầu thi đấu so với khi họ ngừng thi đấu. Các cách đánh giá tương tự Elo khác như các hệ thống của AGA, IGS, và DGS sử dụng giá trị ước tính khả năng tối đa để điều chỉnh đánh giá, do đó các hệ thống đó được neo lại bởi các phân loại ban đầu chứ không cố gắng đảm bảo số điểm tăng hoặc giảm có tổng bằng số không.

Các hệ thống tính điểm khác

Một biến thể của hệ thống đánh giá Elo được gọi là WHR ('Whole History Rating'), khác với tiêu chuẩn Elo ở chỗ nó đánh giá lại người chơi dựa trên toàn bộ lịch sử của họ sau khi mỗi kết quả mới được thêm vào thay vì tăng dần xếp hạng của một người chơi trên một cơ sở theo từng ván đấu một. Điều này đòi hỏi sự ước tính có cường độ lớn hơn các phương pháp khác, nhưng được cho là "trong việc so với Elo, Glicko, TrueSkill, và các thuật toán phân rã, WHR tạo ra các dự đoán tốt hơn."[7][8] Trang web Go Ratings thực hiện lý thuyết WHR để tính toán thứ hạng các kì thủ trên toàn cầu.

Cơ sở tính điểm

Các đánh giá của người chơi nói chung được đo lường bằng cách sử dụng kết quả các ván đấu trong các cuộc thi và giải thi đấu cờ vây. Nhiều câu lạc bộ và quốc gia duy trì hệ thống đánh giá của riêng họ, cũng như các máy chủ chơi cờ vây. Các giải đấu cờ vây ở châu Âu sử dụng hệ thống đánh giá chính thức từ EGF.

Trong một câu lạc bộ nhỏ, các thứ hạng có thể được quyết định một cách không chính thức và được điều chỉnh thủ công khi người chơi thắng hoặc thua liên tiếp. Trong các câu lạc bộ lớn hơn hoặc các hệ thống đánh giá rộng lớn hơn của các quốc gia, một hệ thống xếp hạng về toán thường dễ duy trì hơn. Người chơi sau đó có thể được thăng hoặc giảm cấp dựa trên sức cờ của họ khi được tính từ số trận thắng và thua của họ.

Hầu hết các máy chủ chơi cờ vây sử dụng một hệ thống đánh giá toán học để theo dõi sức cờ của người chơi thành viên. Những đánh giá như vậy có thể có hoặc không được chuyển đổi sang các thứ hạng kyu và dan để thuận tiện cho người chơi.

Các hỗn hơn người chơi không thường xuyên kết hợp (chẳng hạn như những nhóm người chơi ở các quốc gia khác nhau, hoặc các tiểu nhóm trên các máy chủ trực tuyến) thường thể hiện kết quả ở sức cờ khác biệt so với cùng cấp bậc trên danh nghĩa của các nhóm khác. Những người chơi yêu cầu xếp hạng của họ, do đó, thường được xuất hiện trong các nhóm "Trong cùng quốc gia" hoặc "Tại máy chủ Internet này".[4]

Xác suất chiến thắng

Việc đánh giá thể hiện một cách gián tiếp xác suất để chiến thẳng một ván đấu ngang cơ với một người chơi được đánh giá khác. Xác suất này chỉ phụ thuộc vào sự khác biệt giữa đánh giá của các người chơi với nhau, nhưng độ lớn của khác biệt này khác nhau tương đối giữa các lần tiến hành đánh giá. Hiệp hội cờ vây Hoa Kỳ (American Go Association) chấp nhận một sai số tiêu chuẩn đồng nhất bằng 104,[9] tức là hơi nhiều hơn khoảng cách một thứ hạng, trong khi đánh giá của Hiệp hội cờ vây châu Âu (European Go Federation) có độ sai lệch tiêu chuẩn từ 200 cho người mới chơi xuống còn 70 với những người chơi hàng đầu.[6] IGS có độ lệch tiêu chuẩn cố định cho tất cả các cấp độ chơi, nhưng có sự phân bố không phải tiêu chuẩn.[10] Bảng dưới đây thể hiện một vài sự khác biệt:

Tổ chức
đánh giá
Đánh giá % chiến thẳng của người chơi mạnh hơn
2 kyu1 kyu1 dan2 dan1k vs. 2k1d vs. 2k2d vs. 2k
AGA-250-15015025083.2%97.3%99.8%
EGF190020002100220071.3%86.0%93.9%
IGS3031323371.9%84.2%91.1%

Cơ hội chiến thắng và việc chấp điểm

Trong khi ở cờ vua, một người chơi sẽ gặp phải rủi ro về kết quả hoà, hệ thống komi trong cờ vây hiện đại đã khiến cho việc hoà cờ trở nên bất khả thi. Ngoài ra, một ván đấu cờ vây trung bình kéo dài trong 240 nước (120 nước trong thuật ngữ cờ vua), so sánh với 40 trong cờ vua, vì vậy có nhiều cơ hội hơn cho một người chơi yếu hơn để thực hiện những nước đi phụ tối ưu. Khả năng biến đổi một lợi thế nhỏ thành một chiến thắng tăng tỉ lệ thuận cùng với sức cờ. Do khả năng này, các kì thủ mạnh mẽ tỏ ra nhất quán hơn trong kết quả của họ trước người chơi yếu hơn và thường sẽ đạt được tỷ lệ thắng trận cao hơn so với đối thủ ở cùng một khoảng xếp hạng.[11]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Phân hạng và tính điểm trong cờ vây http://www.mechner.com/david/go/kyu.html http://gemma.ujf.cas.cz/~cieply/GO//gor.html http://gemma.ujf.cas.cz/~cieply/GO/gor.html http://gemma.ujf.cas.cz/~cieply/GO/statev.html http://www.pandanet.co.jp/English/commands/term/TO... http://www.nihonkiin.or.jp/lesson/knowledge-e/dank... http://senseis.xmp.net/?RankWorldwideComparison http://gobond.nl/Generiek/ToonPagina.php?Pagina=14 http://www.usgo.org/ratings/default.html http://www.usgo.org/resources/downloads/aga-rating...